سعد السعود (کتاب)
| نویسنده | سيد على بن طاووس حلى |
| موضوع | کتابشناسی کتابهای مقدس |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
کتاب «سعد السعود للنفوس منضود» اثر سید بن طاووس (م، ۶۶۴ ق) با موضوع کیفیت جمع آورى قرآن و تفسیر برخى از آیات و مشکلات قرآن به نقل از تفاسیر مختلف و جرح و تعدیل اقوال بزرگان پیرامون آیات قرآن کریم است.
مؤلف
سید رضی الدین علی بن موسی (۵۸۹-۶۶۴ ق)، معروف به سید بن طاووس از بزرگترین علمای ربانی شیعه در قرن هفتم بود. او از نوادگان امام حسن مجتبى و امام سجاد (علیهماالسلام) است و در شهر حله ولادت نمود. جد هفتم ایشان، محمد بن اسحاق، که به خاطر زیبایى و ملاحتش به طاووس مشهور شده بود از سادات بزرگوار مدینه محسوب مى‌شد. سید بن طاووس نقیب شیعیان در زمان حکومت مغول بر بغداد بود و وی را به سبب تقوا، مراقبه فراوان و حالات عرفانی «جمال العارفین» خوانده‌اند. علامه حلی از شاگردان سید بن طاووس اوست.
او آثار بسیاری دارد که موضوع غالب آنها ادعیه و زیارات است. کتاب مقتل سید الشهداء او با نام لهوف نیز معروف است.
انگیزه نگارش
سید ابن طاووس در مقدمه کتاب شریف «سعد السعود» مى فرماید: «من این کتاب را براى پسرانم وقف نمودم و در آن، فهرست اسامى تمام کتاب هاى کتابخانه ام را آوردم و پس از ذکر نام هر کتاب، قسمتى از بهترین مطالب آن کتاب را ضمیمه نمودم».
سید فواید فراوانى براى این کار خود ذکر کرده، از جمله این که: اگر آن کتاب ها به مرور زمان نابود شوند قسمت هایى از آن کتب و نام و یاد آن ها باقى مى ماند. همچنین، چون همگان قدرت تهیه همه آن کتب را ندارند، به واسطه مطالعه این کتاب، اجمالا مهمترین مطالب آن کتاب ها را بدست خواهند آورد و هرگاه مطلبى براى کسى جالب بود، به واسطه نقل آدرس دقیق مطلب در کتاب مرجع، به راحتى مى تواند به آن کتاب مراجعه نماید.
سید ابن طاووس این کتاب را بعد از کتاب «الإبانة فی معرفة أسماء کتب الخزانة» تألیف نموده. «الابانه» فقط حاوى اسماء کتب بوده و راهى براى دسترسى به مطالب کتاب نداشته است. مؤلف تصمیم داشته تمام کتاب هاى خود را این چنین فهرست نماید و قسمت هایى از آن ها را نقل کند؛ به همین جهت «سعد السعود» را جلد اول قرار داده و در آن کتب آسمانى و علوم قرآنى را آورده؛ اما جلدهاى بعد بدست ما نرسیده و شاید مؤلف جلدهاى بعد را ننوشته باشد.
محتوای کتاب
این کتاب داراى دو باب است و در هر باب فصل هاى متعدد وجود دارد. در هر فصل، مطلبى را از یکى از کتب کتابخانه خویش با ذکر خصوصیات نسخه و جلد و صفحه مورد نظر آورده است. در ذیل فصول مختلف نیز، بیان هاى لطیف و شیوایى پیرامون مطالب ذکر شده و در تأیید یا رد آن ها از خود آورده است. همچنین در بسیارى موارد، قول گذشتگان را مورد مناقشه قرار داده و با استدلال نظریه خود را اثبات مى کند.
باب اول: اختصاص دارد به انبیاء عظام و اخبار آن ها و کتب آسمانى که از حضرت آدم و حوّا شروع نموده و به حضرت عیسی علیهم السلام ختم کرده است. در این بخش، شرحى مختصر از زندگى انبیاء علیهم السلام نیز آمده است.
باب دوم: در این باب، هر فصل شامل ذکر قسمتى از یک کتاب تفسیرى است که نزد سید موجود بوده است؛ به این صورت که ابتدا آیه مورد نظر ذکر شده، سپس تفسیر آن را در ذیل آیه آورده است.
منابع
- کتاب آشنایى با تفسیرهای شیعی، مرکز اطلاع رسانی غدیر.
متن کتاب
| تفسیر قرآن | |
| درباره تفسیر قرآن: | تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن |
|---|---|
| اصطلاحات: | اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات |
| شاخه های تفسیر قرآن: |
تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی) |
| روشهای تفسیری قرآن: |
|
| تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: |
|